Değerli Yalovalılar, Şüphesiz ki iş kazaları hiç birimizin yaşamak istediği bir durum değil. İş kazalarının önlenmesi için alınan onca tedbire, yapılan hukuki düzenlemelere karşın yine de önüne geçilebilmiş bir durum da değil. Peki iş kazası anlamında yüksek riskle karşı karşıya olunan sektörler hangileri? Bugün bu konu üzerinde duracağız.
TÜİK’ in 2013 yılında yapmış olduğu bir araştırmaya göre sık iş kazası yaşanan ilk dört sektör sırasıyla şunlar olmuş; madencilik ve taş ocakçılığı, elektrik, gaz, buhar, su temini ve kanalizasyon, inşaat ve imalat. Aynı araştırmaya göre kaza sıklığının en yüksek olduğu yaş aralığı da 35-54. İkinci sırada ise 25-34 yaş gurubu geliyor. Yaş ilerledikçe artan tecrübeyle orantılı olarak düşmesini beklediğimiz iş kazası sıklığı, tam tersine artmış. Bu da temel iş sağlığı ve güvenliği eğitimlerinde sıkça duyduğumuz bir cümleyi akla getiriyor; Ben bu işi 15-20 yıldır yapıyorum. İşte bu özgüven cümlesi, iş kazalarının belki de en büyük nedeni. Çünkü yüksek özgüven basit önlemlerin göz ardı edilmesine, göz ardı edilen basit önlemler de kazaların meydana gelmesine sebep oluyor. Araştırmada elde edilmiş bir diğer önemli sonuç da lise ve lise altında eğitim almış kişilerde kazaların daha çok olduğunun belirlenmesi. Bu da bize eğitimin, iş kazalarının önlenmesinde ne kadar önemli olduğunu gösteriyor. Özellikle iş sağlığı ve güvenliği eğitiminin sadece üniversite düzeyinde değil lise ve öncesi eğitim basamaklarında da verilmesi gerektiğinin önemini vurguluyor.
Yine 2014’te SGK tarafından yapılmış ve ölümlü iş kazalarının incelendiği bir araştırmaya göre ölümle sonuçlanmış iş kazalarının yaşandığı ilk dört sektör inşaat, maden, kara taşımacılığı ve makine/metal sektörleri. Burada 501 kişinin öldüğü inşaat sektörü başı çekiyor. İnşaat sektöründen sonra 381 kişinin hayatını kaybettiği maden sektörü ikinci sırada. Bu araştırma gösteriyor ki, yaşanmış kazalarda hayatını kaybeden 357 vatandaşımız, kaza yaptığı işyerinde son bir yıl içerisinde işe başlamış. Bu da aslında üzerinde belki de çok durmadığımız, işbaşı veya oryantasyon eğitimi dediğimiz eğitimlerin aslında ne kadar önemli olduğunun bir göstergesi. Yeni işe başlayan çalışanlarımıza işyerini ne kadar iyi anlatırsak, o işyerinde mevcut tehlike ve riskleri ne kadar iyi paylaşırsak, kaza olasılığını o denli azaltmış olacağız.
Araştırma sonuçları ile ilgili daha detaylı incelemeye girip sizleri sıkmak istemiyorum. Bu temel rakamları vermemin sebebi, işletmeler ve çalışanlar tarafından sıkça göz ardı edilen temel konuların ne kadar acı sonuçlar doğurabileceğini göstermektir. İş kazasının kıdemi yoktur, işinizi ne kadar süredir yaptığınıza bakmaz. İş kazası özgüveninizden kaçmaz, tam tersine özgüveniniz yükseldikçe kaza riskiniz daha da artar. İş kazası eğitimden korkar, güvenlik kültürü yayıldıkça ve çalışanlarda bilinç arttıkça kaza olasılığı düşer.
Güvenli ve huzurlu bir çalışma ortamınız olması dileklerimle.
İşinizdeki güvenliği harekete geçirin.
H. Umut KOCATEPE
AKSEL İSG A.Ş.
B Sınıfı İş Güvenliği Uzmanı
