Değerli Yalovalılar,
Modern yaşamla birlikte alerjik hastalıklarda artış görülmektedir. Hava kirliliği, hazır gıda sektörü ve bu sektörde kullanılan katkı ve koruyucu maddelerle temasın artması; aktif ve pasif sigara içiciliği, sentetik giysi ve boyaları, çeşitli ilaç ve özellikle temizlik amaçlı kimyasalların kullanılması alerjik hastalıklara olan eğilimi artırıyor. Küresel ısınmanın etkisiyle havanın sıcak ve nemli olmasının bitkilerin polen zamanını uzattığı ve mayt (mite) denen ev akarlarının daha kolay ürediği düşünülüyor.
Birçok alerji hastasının alerji mevsimi bütün yıl boyunca sürer. Çünkü alerjileri ev içi etkenlerce tetiklenmektedir. Ev tozu akarları ve onların atıkları, hayvan alerjenleri, mantar sporları ve hamam böceği alerjenleri evlerimizde ev tozu olarak bulunur. Solunduklarında ya da gözlerimize temas ettiğinde bazı kişilerde alerjiye neden olabilir. Alerjik reaksiyonlar, hapşırma, hırıltılı solunum, ödem, kaşıntı, burun akıntısı ve göz yaşarması gibi yakınmalara yol açar. Bazı kişilerde de aeorosol, temizlik ürünleri ya da havadaki parçacıklar burun ve akciğerde alerjik olmayan ama alerjiye çok benzeyen reaksiyonlara neden olabilir.
Ev tozu akarları, ev tozu alerjisinin en yaygın nedenidir. Çok küçük böcekler olup her evde bulunurlar. İnsan deri döküntüleri ile beslenirler. Bu küçük böcekler insanı ısırmaz, hastalık taşımaz ve insan üzerinde yaşamazlar. Yalnızca alerjik kişilerde tehlikelidirler. Kullanılan böcek öldürücüler genellikle bunlara etki etmez. Deniz kenarı ve yüksek nemlilik içeren bölgelerde daha yoğun rastlanmaktadır. Akarların hem vücudu hem de dışkısı çok sayıda alerjen taşır. Akar alerjenleri zemine dökülmüş ve çökmüş durumda bekler. Oturma, yürüme, odayı havalandırma yatakların çırpılması ve düzeltilmesi ile havaya karışırlar ve etrafta bulunan halı, kumaş döşeme yüzeyine yapışır.
Ev tozunun içerdiği diğer bir alerjen hamam böceklerinden kaynaklanan parçacıklar ve bunların atıkları, evlerde yoğun nemin bulunduğu alanlarda, ıslak yüzeylerde bulunan, ahşap duvar, kumaş, deri ve kâğıt gibi yüzeylerde, betonda ve pencere kenarlarında biriken tozlarda, sebze, meyve ve ekmek gibi gıda ürünlerinde kolayca üreyen mantarladır. Mantarların sporları, ev içi havasına karışarak alerjiye neden olur.
Ev hayvanlarının tüy parçacıkları, deri döküntüleri, salya ve idrarları alerjik reaksiyonlara neden olabilir. Evde beslenen kuşların tüy ve atıkları da önemli bir alerji nedenidir. Bunlar bakteri, toz ve mantar kaynağı olabilirler. Evde hayvan bulunduğu durumlarda sık yıkanması, yatak odasına sokulmaması, temas sonrası kıyafetlerin değiştirilmesi gerekmektedir. Ancak evde alerjik kişi varsa eve hayvan almamak en doğru seçimdir.
Alerjik kişilerin ev içi alerjiden olabildiğince korunabilmesi için bazı önlemler alması gerekir. Ev içi nem oranının düşük tutulması, hava nemlendiricilerinin kullanılmaması, kışın mümkünse evin tüm odalarının ısıtılması ve ev içinde çamaşır kurutulmaması çok önemlidir. Eğer nem oranı yüksekse, nem alıcı cihazlar kullanılabilir. Banyo ve mutfaklarda nemi uzaklaştırmak için fanlar kullanılabilir. Tüm su kaçakları onarılmalıdır. Yatak odalarında mümkünse halı bulundurulmamalı, düzenli olarak vakumlu, mümkünse HEPA filtreli temizleyiciler kullanılmalıdır. Ev hayvanları hiçbir zaman yatak odasında bulundurulmamalıdır. Yorgan ve yastıklar, akar barındırmayan kumaşlarla kaplanmalı, yatak takımları ve çarşaflar düzenli olarak sıcak suyla yıkanmalıdır. Yatak odasında toz toplayabilecek kitap, elbise dolabı, evcil hayvan, doldurulmuş hayvan ve döşenmiş mobilya bulunmamalıdır. Yalnızca o anda kullanmakta olduğu elbiseler dolapta durmalı, dolap kapakları devamlı kapalı tutulmalıdır. Açıkta gıda maddesi bulundurulmamalı, gıda ile ilgili çöpler mutlaka sıkıca kapalı kaplarda tutulmalı, hamam böceği ile dikkatle mücadele edilmeli, evde mümkün olduğunca az bitki bulunmalıdır. Toz toplayabilecek eşyalar bulundurulmamalı, perdelerde ağır kumaşlar kullanılmamalıdır. Kolayca yıkanabilen kumaşlar veya paneller kullanılmalıdır. Kumaş eşyalar ya yüksek ısıda yıkanabilmeli ya da ev akarlarını ve diğer alerjenleri temizleyebilen özel temizlik malzemeleriyle yıkanmalıdır. Yerlerde halı yerine vinil gibi sentetik malzemeler kullanılmalı, çocukların tüylü oyuncakları temiz tutulmalı ve plastik kaplarda bulundurulmalı, mutfaklarda bulaşık biriktirilmemeli, gıda maddeleri asla açıkta bulundurulmamalıdır. Ev içi hava kirliliğinin önemli nedenlerinden olan sigara dumanı, ısıtma ve soğutma için kullanılan yakıtların dumanları, temizlik maddesi olarak kullanılan çamaşır suyu, parfüm ve deodorant gibi tahriş edici maddeler de asla ev içi havasında bulunmamalıdır.
Sağlıcakla ve güvenle kalın.
Aksel İş Sağlığı ve Güvenliği A.Ş.
Göğüs Hastalıkları Uzmanı
İşyeri Hekimi
Dr. İsmail YÜKSEKOL
