İş ekipmanlarının ve teçhizatlarının “İş Ekipmanlarında Sağlık ve Güvenlik Şartları Yönetmeliği” göre belirtilen aralıklarla ilgili standartlara uygun olarak yetkili kişiler/firmalar tarafından yapılan muayene, gözlem, deney ve test faaliyetlerinin tümüne periyodik kontrol denir.
Çalışma koşulları ve zamana bağlı olarak işyerlerimizde kullandığımız basınçlı kaplar ve kaldırma-itme-iletme ekipmanları zaman içerisinde bozulmaya ve deforme olmaya başlarlar. Bu süreç ilerledikçe makinaların ömrü gitgide tükenir,iş sağlığı ve güvenliği açısından çalışanlar ve işyeri için sorun teşkil etmeye başlarlar. Sürekli bakım ile bu durum geciktirilebilir ancak yalnızca yapılacak olan periyodik kontroller ile emniyetli bir şekilde bu ekipmanların emniyetli bir şekilde çalışıp çalışmayacağı belirlenebilir.
İş Ekipmanlarının Kullanımında Sağlık ve Güvenlik Şartları Yönetmeliği (RG Tarihi: 25.04.2013) kapsamında zorunlu tutulan periyodik kontrollerin ana başlıkları:
Basınçlı Kap ve Tesisatlar: Örnek Ekipmanlar: Buhar kazanları, kalorifer kazanları, basınçlı hava tankları (hava ve azot tankları, hidrofor tankları, genleşme tankları, taşınabilir gaz tüpleri, taşınabilir asetilen tüpleri, sıvılaştırılmış gaz tankları (yerüstü ve yeraltı), LPG tüpleri, kriyojenik tanklar, tehlikeli sıvıların bulunduğu tank ve depolar vb.) Yetkili Kişiler: Makina teknikerleri, makina yüksek teknikerleri, makina mühendisleri. Tahribatsız muayene (NDT) gerçekleştirilmesi durumunda ilgili kontrol alanında yeterli düzeyde NDT sertifikası bulunan tekniker veya mühendisler
Kaldırma ve İletme Ekipmanları: Örnek Ekipmanlar: Vinçler (portal, tavan, monoray, mobil, kule vd.), caraskallar, forkliftler, transpaletler, liftler, yürüyen merdiven ve yürüyen bantlar, mobil platformlar, asma iskeleler, yapı iskeleleri, araç kaldırma liftleri Yetkili Kişiler: Makina teknikerleri, makina yüksek teknikerleri, makina mühendisleri. Tahribatsız muayene (NDT) gerçekleştirilmesi durumunda ilgili kontrol alanında yeterli düzeyde NDT sertifikası bulunan tekniker veya mühendisler. Yapı iskelelerinde inşaat teknikerleri, inşaat mühendisleri, makina teknikerleri, makina mühendisleri, mimarlar. Gemi inşa işlerinde kullanılan iskelelerde ise gemi inşaatı mühendisleri.
Tesisatlar: Örnek Ekipmanlar: Elektrik ile ilgili tesisatlar: Elektrik tesisatı, topraklama tesisatı, paratoner, akümülatör ve transformatörler. Yetkili Kişiler: Elektrik teknikerleri, elektrik yüksek teknikerleri, elektrik mühendisleri.
Diğer Tesisatlar: Örnek Ekipmanlar: Yangın tesisatları, hortumlar, pompalar, boru tesisatları, havalandırma ve klima tesisatları Yetkili Kişiler: Makine teknikerleri, makine yüksek teknikerleri, makine mühendisleri
Tezgahlar: Örnek Ekipmanlar: Makina ve tezgahlar Yetkili Kişiler: Makine teknikerleri, makine yüksek teknikerleri, makine mühendisleri.